HTML Nedir? sorusunu cevaplamak için öncelikle neden ortaya çıktığını anlamak sanırım daha doğru olacaktır.
Yıl 1989…
CERN laboratuvarında yoğun bir çalışma sürüyor. Programlar yazılıyor, kahveler içiliyor vs. Ancak şöyle bir sorun var. Yazılan her program yalnızca kendi anlayabileceği çıktılar üretiyor. Yani bir programın yaptığı hesaplamaları başka bir programa aktarıp kullanmasını sağlayamıyorlar.
Yine böyle bir günde Tim Berners Lee adlı abimiz soğuyan kahvesinden bir yudum daha aldıktan sonra sinirleniyor ve masaya yumruğunu vurup “Ben bu oyunu bozarım!” diyor.
Tabi ki böyle bir olay yok. Ama işin çıkış noktası bilgiyi paylaşmada standart bir yapının olmaması. Farklı ülkelerden insanları bir odaya koyduğunuzu ve hepsinin sadece kendi ana dilini konuşabildiğini varsayın. Birbirlerine hiç bir şey anlatamazlar. İşte tam bu noktada Tim Berners Lee HTML dediğimiz Hypertext Markup Language yani Zengin Metin İşaretleme Dili‘ni geliştiriyor.
Peki nasıl çalışıyor bu HTML?
Burada anahtar kelimemiz işaretlemedir. Aşağıdaki basit yapıya bir göz atalım.
<ogrenci>
<ad>Ahmet</ad>
<soyad>Kaya</soyad>
<numara>35</numara>
</ogrenci>Hiç kodlama bilmeseniz bile burda bir öğrenci bilgisinin yer aldığını ve bu öğrencinin adını, soyadını ve numarasını söyleyebilirsiniz. İşte burada yapılan şey metin işaretlemedir. ve kısaca XML yapısı olarak adlandırılır. Burada dikkat ederseniz her işaretin açılış <ad> ve kapanış </ad> değerleri yazılmıştır. Bu da ilgili bilginin nerede başlayıp nerede bittiğini kolayca anlamamızı sağlar.
Standart İşaretler
Yukarıda gösterilen yapı ile her şeyin bilgisini tutabileceğinizi fark etmişsinizdir. Ancak bilgisayar programlarının birbirini anlaması için bu işaretlerin – ki biz bunlara tag (yani etiket) diyoruz – standart bir yapıda olması gerekliydi. İşte Tim Berners Lee tam da bunu yaparak HTML’i geliştirdi ve bugün hepimizin aşina olduğu www yani World Wide Web sistemini kurdu. Bu şekilde yalnızca CERN’de bilgi paylaşmak amacıyla kurulan bu sistem günümüzde hepimizin vazgeçilmezi olan web yani internet haline gelmiş oldu.
Şimdi de en basit ve yalın yapısıyla bir web sayfasının yapısına bakalım:
<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<h1>Başlık</h1>
<p>Paragraf</p>
</body>
</html>Yukarıda gördüğünüz html, body, h1, p gibi işaretler bu dilin standart işaretleridir. Ve tabi ki daha onlarcası mevcut. Ama şimdilik kafanıza takmanıza gerek yok. Tek bilmeniz gereken bu standart dili okuyup yorumlayabilecek programların gerekli olduğudur ki biz onlara browser yani tarayıcı diyoruz. Muhtemelen şu an bu yazıyı okumanızı sağlayan şey yani.
Son olarak tarayıcı ne iş yapar ondan da bahsedip konuyu kapatalım. Tarayıcıların yaptığı iş temelde çok basittir. Gelen işaretleri yorumlayıp buna göre çıktılar üretir ve ekrana yansıtır. Örneğin “p” işaretinin içindekileri paragraf şeklinde, “i” işaretinin içindekileri italik yazı şeklinde yazdırmak gibi.
Bugün dilin son sürümü HTML 5 olup standartları ise w3c tarafından belirlenmektedir.
Son olarak şunu da belirtmekte fayda var. HTML Nedir? sorusu kadar “Ne değildir?” sorusu da önemli. HTML bir yazılım dilidir ancak bir programlama dili değildir. Yani en basit ifadeyle HTML ile 2 + 2’yi toplayamazsınız. Bu konuda kafanız karışıksa Nedir Ne Değildir? bölümündeki yazılara gözatmanızı tavsiye ederim.
